afan

Retour 

n. m.

a. 'effort, tâche pénible, peine, fatigue'

GarBrunB 106: Mas aitant es grevos / l'afanç e dangeros, / que paor de faillir / me fai tardar de dir.

MarcGHP 22,15: Mas en cels de lai es romas, / ad ops d'Espaigna e del Vas / en devetz ben l'afan sofrir, / e·ls Sarrazis tornar atras

BernVentA 15,44: Re mais no·n am ni sai temer: / ni ja res no·m seri' afans, / sol midons vengues a plazer

BernVentA 35,46: E que·m volha, sia sens o foudatz, / no·m pot esser ni afans ni trebalha.

RaimbAur/GirBornHarveyPPart 3:1064,23: Linhaure, s'ieu per aiso veill / ni mon sejorn torn en afan, / sembla que·m dopte de mazan.

Lem/BernVentHarveyPPart 3:922,28: q'amors si vol soven servir; / e, si zo tenetz ad afan, / tot es perdut s'anc re·us promes

PRogN 8,24: C'ab pro maniar et ab cazer / pot hom estar soau malvatz, / mas de gran affan es cargatz / sel que bon pretz vol mantener

GuilhSDidS 5,4: Q'ieu ai respieich del joi q'ieu ai / Qe·m venra grans jois, si Dieu plai, / Qu'en gentil luoc met mon affan

GuilhSDidS4 29: E per aver fai hom de mainta re! / No·us sia greu s'en consir mainz afanz, / Qe lo paupres vol molt d'aizo qe ve.

ComteBret/GaucFaidHarveyPPart 2:418,12: Senher coms de Bertagna, afan / no m'en chal aver ni consir / del penre, car ben es trian / cal val mais…

GirBornDeBarthStorIt 17,27: Car cel don ten hom plus car / Quant es pres ses demandar, / Ses afan e ses atendre

GirBornS 29,13: E qi·m creses / Q'aissi chantes, / Polira, / Forbira / Mon chan / Ses afan / Gran

GirBornS 42,28: Q'ieu eis qi chan l'esqera / Per ver enanz / Qe chantes, si Iois fos afanz / Ni trebails cortezia.

GirBornS 48,9: Qu'ieu dic q'en l'escurzir / Non es l'afanz, / Mas en l'obr' esclarzir

GirBornS 56,103: C'us vers pros hom prezatz, / Si·s dona parsonan, / Doptara puois l'afan / E·is tenra per greuiatz, / Si gaire·il demandatz.

GirBornS 71,53: E qui ia non er gais, / Quom pot esser durans? / Res mais non es afans / Mas ira sostener

GirBornS 75,70: Er aug del rei q'era plus pros / E plus valens e mains assais / … / E non temi' afan ni fais

GirBornS 38,21: E non cre qu'anc mais fos vist / C'on vas sa terra s'eisil! / Mas m'i es salvag' e vilz, / E·l repairars m'es affanz.

GuilhBergR2 7,5: … un fals coronat d'Urgel, cui Dieus contraigna, / que porta major matrel d'un mul d'Espaigna; / tant l'a gran / que sol comtar m'es affan

ArnMarB 3,189: Domna… / … / E s'ab q'a pauc d'afan / Podez tan fin aman / Com eu so retener, / Mout o devez voler

GaucFaidM 2,13: Quar si vivia mil ans / res qu'a lieys esser bon deya, / no·m seria nuls afans

FolqMarsFalqRomAG 16,15: per q'ieu n'am mais l'afan / de lieis servir que d'autra aver joi gran

FolqMarsSq 6,1: Ai! quan gen vens et ab quan pauc d'afan / aissel que·s laissa venser ab merce!

FolqMarsSq 14,1: Chantars mi torna ad afan / quan mi soven d'En Barral, / e pois d'amor plus no·m cal

BertrBornG 18,2: Ges de far sirventes no·m tartz, / Anz lo fauc senes totz affans.

BertrBornG 31,57: No·s biais / Dels afanz: / Preisas e mazanz, / Gerras ab tribol / L'er ennanz.

BertrBornG 34,7: Seigner Conratz… / Qe·s defen lai a Sur d'En Saladi / … / Sols aura·l prez, qar sols soffre l'affan.

BertrBornG 45,1: Guerr' e pantais veg et affan / A mant baron malvaz, truan

FolqMars/TostHarveyPPart 1:370,59: E s'aisi perdes las chansos / que autre vos parta l'afan, / no say per que·us es chantayre.

RaimbVaqL 8,10: Galop e trot e saut e cors, / veillars e maltrait et afan / seraun mei sejorn darenan

AlbSist/GaucFaidHarveyPPart 1:94,36: ni hom non pot ges grant valor / aver ses pena e ses afan

GavG 7,47: Per que·n portara major carc / Selh que anc afan no suferc

GavG 10,11: Ges non es dreita, ses engan; / Ni ja us non creza ni cug / Aver aital patz ses afan / que vas tan ric senhoriu lug

AimPegDeBarthStorIt 108,22: E posc annar ben e venir, / E afan e sojorn sofrir, / E, als obs, caud e freid sentir; / Tant soi del tot ben afeitatz.

CadZ 15,24: Son bon amic deu hom e son senhor / Servir, si tot lo benfaitz no·n es grans, / E no·s tanh ges, ab qu'om no·i perd' onor, / Que ja·lh sia greus a suffrir l'afans.

CadZ 3,35: Sai que bos es affanz / Et esfortz de servir / Per respieg de jauzir

CadZ 3,39: Sai que bos es affanz / Et esfortz de servir / Per respieg de jauzir. / E jois val mil dos tanz / Qu'es conquis ab affan / que l'autre joi non fan.

PistHB 2,30: qu'om non es fis ni drutz enamoratz, / ni esforsius qui tan leu si recre / de sa dompna ni non sap d'amor gaire, / qu'anc ses afan ric gazanh no vi faire

PCardV 31,54: Ia non aion paor / alcaicx ni almassor / qe abat ni prior / los anon envazir / ni lors terras sazir, / que afans lor seria

Gran/BertrAlHarveyPPart 2:438,23: Cant no·m tegron pro nul dia, / ni·m feron mas anta e dan / e jocs no·n ai mais affan, / mon gazaing per qe·us partria?

BremRascBernMartiB 9,16: Qan de ma dona sui laire / ges no·m tenc per malvatz afan: / qan sui nutz e son repaire / e sos costatz tenc…

GirRoussH 112: Ce gar per afenar ne la souanz.» / E Carles respondeit e sanz enganz: / «La mullier e l'onor vuel e l'afanz

GirRoussH 9838: Intrat es li romeus… / … / Por mangar me dont Deus e mos affanz, / E en terre de vie retribuanz

GirRoussHo 8788: Intratz es lo romieus… / … / Pur manjar me do dieus ab mos afans / E en terra de vita retribuans

RazTrMarshRaz 22,431: Las autras paraulas del verb, per so car ieu no las poiria dir sens gran affan, totz hom prims las deu ben esgardar et usar cant au parlar las gentz d'aqella terra

CroisAlbMa 148,7: Co potz dezeretar aisi cubertamens / Lo comte de Montfort, qu'es vers obediens / E filhs de santa Glieiza e lo teus be volens, / E sofre los afans e·ls trebalhs e·ls contens

JaufreB 5072: Car tuit li trebail e l'afain / En qe l'autre sun fadiat, / Sun leu per aqel acabat

DonPrM 1704: afans – fatigatio

LibDivAmR 115v: Volgras creire e amar dieu? O hyeu, co li ribaut volo aver mil marcs jos l'ombra del pi ses afan.

LibDivAmR 138: e es be fort leu a far qui be ama, e grans afans qui non ama

FlamG 3676: Si·m portavas major honor / ques ad un autre servidor, / cil honors mi seria dans / et a vos, bel sener, afans.

DoctrAcMarshRaz 29,19: E s'afanz feyramenz m'estreygn, / Vigors mon coratg' enpeygn, / Car say que ses gran afan / Hom no pot far obra prezan.

DoctrAcMarshRaz 29,21: E s'afanz feyramenz m'estreygn, / Vigors mon coratg' enpeygn, / Car say que ses gran afan / Hom no pot far obra prezan.

GuilhBarraG 96: Abtant se volgron acordar / qual duy pogran anar veser / la donzela, e per saber / si sa beutatz era tant grans. / Le causirs no lor fon affans

GuilhBarraG 4012: ·iii· ans estec aqui complitz / en la cort ab aquels effans, / pero l'estars li fon affans, / quar los sieus efans no serquec.

GlossLat2P 72: Affan, labor

b. al a. loc. adv. 'en se donnant du mal'

MarcGHP 7,30: Ja non anetz dompneian / ses deners et al afan!

c. se metre en a. 'faire un effort, se donner du mal'

PeirolA 19,15: que, si a lieys, que a m'amor conqueza, / non plai qu'em breu me restaure mon dan, / ja de mos jorns no·m metrai en afan / que ja per mi si' autra domn' enqueza

JaufreB 4779: «Seiner», dis el, «se Deus m'ajut, / Trop vos es mes en gran afan / Car vos aqest anatz sercan, / Qe aqel es us cavalers / Tot lo pejor…

d. perdre (son) a. 'perdre sa peine, faire des efforts inutiles'

BernVentA 29,52: Ja non er, si tot me greya, / qu'enquer fin e plaih no·lh man; / que greu m'es c'aissi·m recreya / ni perda tan lonc afan.

BertrBornG 21,25: Anta i aura s'aissi pert son afan / En Limozin on a traich tant cairel / E tanta tor, tant mur e tant anvan / Fraich…

BertZorziL 6,87: E segura la d'aitan / Que son affan i perdria, / Si m'entendia cobrar

e. 'travail [rémunéré]'

NobLeyçD 382: Ilh diçon qu'es vaudes e degne de punir, / E li troban caison cum mençonias e engan, / Cosi ilh li poirian toler ço qu'el ha del seo afan.

ForsBéarnOG JM137: Item si filh o filhe goadanhe per sa proesse… o per affan o per estruguesse… totz los usuffruutz d'aqueg goadanh deven esser deu pay

1380Pans5 sans contexte

f. gen d'a. 'hommes de peine, manœuvres'

RaimCornNoulCDeuxMss 2,209: A n'y de gen d'affan / Que sabo tan d'engan, / Dieus vol que pauc lor sobra.

g. 'situation pénible, malheur, difficulté'

BertrAlAspertiTLir 1,10: E grazisc molt als Pruenzals, / qar ses guierdon e ses grat / e desgrazit e deshonrat / sufrun pen' ez afans mortals / de sel q'es lor seigner carnals

RaimGaucR 6,30: Et als autres, qu'auran suffertz affans / per la su' amor [c.‑à‑d. de Dieu], dira: «Los mieus amans, / venetz a mi, que tot m'avetz conques!»

PrVierge3BrunPrVierge 2,19: Eva, moler Adan, / Quar creet lo Setam / Nos mes en tal afan / Per qu'avem set e fam.

BoeciS 72: Ecuos Boeci cadegut en afan, / e granz kadenas qui l'estan apesant

GirRoussH 3716: Car si Odeles es morz… / … / E Girarz ne lo sot, li dus, abanz, / … / Ne l'en devez moure guerre ne afanz

FlamG 1898: mais aitan vos fas ieu saber / que ja daus mi no·us vengr' afans / si albergavaz neis ·x· ans

BarlH 58,10: E cant hac annat per motz dyas en aytal afan et en aytal miseria, esdevenc al dezert de Sannazar

h. 'préjudice, dommage'

v. 1175 RouergueChartPrB2 416,5: … que, se delz deudes o de las fermanzas de mon paire alcus om o alcuna femena demandava re a la maio, que eu los pac o·lz faza solver de tal guisa que a la maio afanz non vengua

i. 'chagrin, souffrance, tourment'

RigBarbV 2,18: anz viurai com lo reclus, / sols, ses solatz, c'aitals es mos talans, / e ma vida m'es enois et affans / e iois m'es dols e plazers m'es dolors

GirBornS 47,4: Mas per uns rics vius‑mortz / Don m'es lor vist' afanz, / No·m mou flors ni verjanz

GirBornS 60,9: C'un petit vos flaira l'ales / E car vos fatz trop presentiers. / … / C'afanz es granz, qui no·s vir' o no·s benda!

GirBornS 50,18: E car non venz / La benanansa·l mal, / Es granz affanz / Cellui que trop sofer / C'ades sia clamanz / De l'autrui non‑caler.

GuilhBergR2 12,6: q'a Sailforas viron miei enemic / l'anta q'ieu·s fi e·l afan e·l destric, / qu'el camp N'Albert laissetz l'elme per tasca

GaucFaidM 43,21: quar per fol cossir / laissiei mon joi a jauzir, / don sui en afan / e n'ai ir' e dan

BertrBornG 25,5: Molt m'es descendre car col / De guerra far ab castel / E car assaut ni cembel / Non vim mais aura d'un an / E teing m'o a gran affan

RaimMirT 10,44: E non es tan greus dolors / A drut, ni pus durs afans / D'onrar lauzengiers truans.

MongeMontR 17,47: So dis lo frayris: «Vos etz lo grayssans, / que cuydatz que·us falha la terra qu'es grans, / guazanhatz enfern ab autruys afans: / e faitz hi bauzia.»

JoanEstV 10,49: Hueymais er mos afans / dolens ab grans freiors / quan no veirai la flors / dels frugz ben afruchans

PassClermA 111: Contra·ls afanz que an a padir / toz sos fidels ben en garnid.

PassClermA 490: Lo Satanas dol en a grand / als Deu fidels fai durs afanz.

PassClermA 3: Hora vos dic vera raizun / de Jesu Christi passïun: / los sos affanz vol remembrar / per que cest mund tot a salvad.

SFoiHA 380: Suspira·l gentz per tal affan / Qe·ll vedon durar sens engan.

BoeciS 108: Nos de molz omnes, nos o auem ueut: / om per ueltat non a lo pel chanut, / o es eferms, o a afan agut.

PseudoCatT 45,124: Enveia fa lairos / e fa far traizïos, / parlar e far enganz / e traire granz afanz.

JaufreB 8762: Ieu sui acela que tan gen / Vos vinc querre socors ploran / Del gran trebail e dell' afan / Que m'a fait Fellon d'Albarua

JaufreB 10424: E can Jaufre e Melian / E·ls autres que estorn el estan / An vist tot so que agron faig, / L'afan e·l trebail que an traig, / Prenon se a meravilhar

JaufreBre 6026: Ez a Taulat, c'aissi·s malmena, / Don de malaventura tan, / D'ira, d'angoisa e d'afan / E de trabail e de dolor, / Con ieu quier a nostre Seignor.

SÉnimB 238: Mas quant venc apres ganre d'ans, / que·l verges per totz sos afans / fezes gratz a Dyeu…

SÉnimB 572: Cant la verges sancta se sent / efferma ab tan gran tormen, / no sap per que, altra vegada, / es desdenhosa et irada. / … / Yeu ja era pel tieu coman / estorta del mieu gran affan

SÉnimB 970: … yeu remanray ayssi / e morray davan mon effan, / lassa, ab plor et ab affan!

FlamG 1458: Aisi lur estet ben dos ans; / a totz jorns doblet lur afans, / lur enuegs e lur desplazers

FlamG 1666: e pos tan si meillura dons / per tost donar c'uns ne val dos, / e·l tost penre fai oblidar / l'afan c'om trai al demandar

FlamG 5624: «Lassa!» fai s'il, «e mala ora / nasquei, e cric e fui tan grans / que mos viures mi fos affans

j. esser en a. de 'souffrir de'

MarcGHP 41,31: S'anc fui de la musa en afan, / lo musatge ai rendut musan, / tro per aillor no·n puosc issir.

k. 'souffrance, tourment, désarroi, angoisse [causé(e) par l'amour]'

CercT 1,8: Las! qu'ieu d'Amor non ai conquis / Mas can lo trebalh e l'afan

AlegJeanrTrGasc 5,34: Per qu'ieu, dona, vuelh mais sufrir em patz / Lo mal qu'ieu trac e l'afan

BerPalB 8,25: si tot no·us vey tan soven cum volria, / mos pessamens aleuja mos afans, / en que·m delieyt e·m sojorn e·m repaus

BerPalB 3a,11: E pus vey que no l'agensa / qu'ieu n'aya ren mas l'afan, / ia no·m planh' om del enian

BerPalB 9,20: qu'ades, si tot m'es afans, / n'am mais la belha fadia / que·l don d'autra no faria

BernVentA 20,26: … / midons, c'a valor e sen, / prec m'esmen dins son ostatge / l'afan, can veira sazo

BernVentA 31,32: Ben es mos mals de bel semblan, / que mais val mos mals qu'autre bes; / e pois mos mals aitan bos m'es, / bos er lo bes apres l'afan.

BernVentA 36,38: Ges d'amar no·m recre / per mal ni per afan

BernVentA 37,38: fezetz m'un bel semblan, / tal don mos cors s'esclaire! / Que mout trac gran afan

BernVentA 40,10: Per midons m'esjau no‑jauzitz, / don m'es l'afans greus a portar

RaimbAurP 16,30: – Cals pros me creis / S'ieu lo mal trai / Per leis, s'il no sapia l'afan?

RaimbAurP 209,34: Mas ar soi outrapassatz / Et estortz d'aqel afan / Per q'eu nau era doptan. / Ar serai abandonatz!

RaimbAurP 23,16: Eu ai amat ben autra vez, / Ves altra part on era frez, / Leialmen e senes enjan; / Mas anc mais no trais tan d'afan.

RaimbAurP 14,12: … E serai ben fols / S'eu totz temps ab leis non rest, / Pos frain ma dolor plus brava; / Si qe fais ni afans / No·m pot esser dans

PRogN 5,30: Amors ditz ver et escarnis, / e dona pauz' e gran afan / e franc cor apres mal talan

PRogN 6,34: Bona dompna, soven sospir / e trac gran pen' e gran afan / per vos, cuy am mout e dezir

GirBornS 4,89: … ia, per mil afans / Que tragz n'agues, / Non er ioys que·m retraisses / D'onrar e de servir… / Lieys…

GirBornS 16,86: Merce / No·l deman, / Mas vauc m'alegran / C'om non conogues / Ni saubes / L'afan.

GirBornS 17,29: … E si ia d'afan / Q'ieu n'agues trait mi corilles, / Tostemps mi defendes Amors / De sas honors

GirBornS 26,39: Enans m'en er a partir / Si viure non vuelh aunitz, / Et es tan sobriers l'afans / Que·m tol repaus e·m destrigua

GirBornS 30,40: Per so fay bon rire / D'aman / Qui l'afan / D'amor soste

GirBornS 34,9: Vuil far a la dolor / Que m'a cargat Amors, / En luec d'autre secors, / Un novel chan / Que m'ira conortan / De l'ir' e de l'afan / Gran qu'eu trai

GirBornS 39,37: E si saubes can ni cora / N'aurai luec c'als prex m'eslais, / Tot l'afan sofrir' en patz

GirBornS 44,48: Puois aissi m'es fera / … / Paor mi fai gran / Que·m dobles l'afan.

GirBornS 27,41: Qu'eu cuier' anz / Que s'aspra chaptenensa vis / C'us cals que ris / M'aleuges mos maiors affanz

GirBornS 25,64: Mas lai ai pen' e sai affanz, / Non sai que·m fass' amics ioios!

GirBornS 28,3: La flors el vergan / Mi vai remembran / D'un cortes afan

GirBornS 43,72: Mas l'adreiz / Cor qu'eu vueyll / E dezir e reblan / M'a trach d'ir' e d'afan

PonsGardaF 1,8: Per honor ai sufert afan / … / qu'ieu ai tan aut pojada m'entendensa

PonsGardaF 8,29: Quar s'ieu ames aisi com mos vezis, / non sofrira las penas ni·ls afans / que·m fai sufrir Amors la nueg e·l dia.

PonsGardaF 8,35: Qu'ieu mi rancur d'Amor e de m'amia / a cuy aurai loncx temps estat aclis; / e·l guizardos no·m es res mas affans

ArnDanE 15,33: Pero l'afans m'es deportz, ris e jois, / car en pensan sui de lieis lecs e glotz

ArnDanE 9,17: per que m'esfortz / de far e dir / plazers / a manhs per lei / qui m'a virat bas d'aut, / don tem morir / si l'afans no m'asoma

ArnMarB 3,17: Obs l'es sapcha sofrir / Las penas e·ls afans, / Las iras e·ls bobans, / L'orgoill e l'espaven / Q'amors mostra soen

ArnMarB 3,164: Non ac tan ferm desir, / Ni crei qe tant ames / … / … Yseut Tristan, / Qe·n sofri maint afan

ArnMarJ 4,7: et am la tan c'ades on plus mi duelh / me fai lo jois de bon esper jauzir, / per que l'afans non pot esser engres

ArnMarJ 7,11: Mout fora greu, mas quar ven tant en grat, / lo mals d'amor franh, perci' e us' e briza, / e·l gaug que son ab la dolor mesclat / fan la pena e l'afan leu parer

GaucFaidM 9,2: Ja mais, nuill temps, no·m pot ren far Amors / qe·m sia greu, ni malstraitz ni afans

GaucFaidM 37,1: Gen fora, contra l'afan / qe m'a dat d'una dompn' Amors, / puois ab lieis non trob mas dan, / qe·m fezes d'autra part socors, / ab que s'aleuges ma dolors

GaucFaidM 29,21: Per aisso tem, Amors, que tu m'enjans, / q'ades la·m fas amar cum que m'en prenha, / e·m dis qu'en breu sera sals mos afans

GaucFaidM 46,6: … / qe·m fetz amar tant fort, senes mesura, / lieis on perdei mon joi e m'aventura, / c'anc pois del cor no·m poc partir l'afans!

GaucFaidM 40,16: E pero menor dan / m'en degra far soffrir / Amors, e meins d'affan, / car ira·m fes faillir

GuirSalS 31,2: Nulhs hom no sap que s'es grans benanansa, / S'enans no sap quals es d'amor l'afans

PVidAv 19,1: Per mielhs sofrir lo maltrait e l'afan / Que·m don' Amors, don ieu no·m puesc defendre, / Farai chanso…

PVidAv 22,22: E quar en aital sazo / Me fetz secors bell e bo, / Vos en ren merces chantan: / Qu'estiers non pogra l'afan / Sufrir ni·l plor ni·l pantais

AimSarlF 1,17: que, s'ap ma dona fos, / ben petit prezaria / lo dan / c'ai sufert ni l'afan

AimSarlF 1,49: mais am sufrir l'esglai / e l'afan, que qu'ieu dia, / c'autre l'apel s'amia

RaimMirT 45,6: Et on plus fort m'albire / Lo maltrag ni l'afan, / Ieu requier merceyan / A midons…

MongeMontR 3,26: atressi vau enqueren mon dampnatge; / qu'ieu er' estortz d'afan e de folhia / e vuelh tornar lay on amors m'aucia

MongeMontR 3,29: Mas tan m'es dous entre cen mals us bes / que no·m membra d'afan qu'eu anc n'agues: / – ve·us tot lo mielhs per ver qu'en amor sia.

MongeMontR 6,27: e si·us ai amad' ancse, / Domna, q'anc no·n saubetz re, / si q'om qe re·us taisses / no·m vi, ni qe be·m volgues / q'eu non fos sieus ses enjan; / enaissi ai passat l'afan

PeirolA 6,15: Qui vol amor aver ab meynhs d'afan, / aissi·s gardes francamen e·s tengues / que tortz ni dregz iraisser no·l fezes.

PeirolA 17,29: Sofrir m'er la pen' e l'afan / totz temps, non pas dos jorns ni tres, / anz c'aillors vire mon talan, / qe·l maltraitz val totz autres bes.

PerdC 2,1: Ben aio·l mal e·l afan e·l consir / qu'ieu ai sufert lonjamen per amor

RambBuvM 3,38: per que vas lieis no m'anuaill / de servir, e s'ieu n'ai trebaill, / fatz a lei de bon sofridor, / que l'afans mi sembla doussor

ElBarjS 6,9: Mas, bon conort ai de l'afan, / dona, quez ieu trac per vos

ElBarjS 9,37: Nulhs afans no m'en es grieus, / tan la dezir e mon cor!

CadZ 7,2: Amors, e com er de me? / Ja sui tornatz en l'afan / De que m'alarguetz antan / En aissi del tot lo fre

CadZ 8,10: Mas pueis sui benanans, / Per qu'ieu vuelh mais suffrir e retener / Ab tot l'afan, que tornar en querer.

CadZ 17,42: … pero tan volria / Gauzir, dona, si·us plazia, / Essems lo joi e l'afan / Qu'ieu en tem, quar o vuelh tan

GausbPuicS 7,6: Hueimais de vos non aten / Aver jauzimen, / Amors, pois tan lonjamen / Mi sui fadiatz, / Celan e sufren en patz / L'afan e·l turmen.

GausbPuicS 11,41: … Als mieus ans / M'er totz temps mais, Amors, / Doussa ma greus dolors / E bes e pros mos dans / E sojorns mos affans

FalqRomAG 14,230: e serian tuit mei sospir / e mei afan e mei desir / tornat en joi et en dolçor; / qe tals es la força d'amor

AimBelAimSarlF 5,1: Ja non creirai q'afanz ni cossirers, / ni greus sospirs, ni plagners, ni plorars, / … / ajon poder de nul home aucir, / ni per amor puesca nuls hom murir

AimBelP 2,10: aissi·m fai Amors e sospirs / languir, quar nulhs ioys no·m refranh / l'afan del ric ioy que·m sofranh

AimBelP 5,38: que nulh mon dan non conosc, quan m'albir / ren que·ill fos mal, e doncs il conoges, / per l'amor Deu, l'afan en que m'a mes

AimBelP 9,10: Per vos domna que·m promezest o dic / vostre secors ab amoros semblan, / qu'eu m'estava suau e meins d'afan

AimBelP 14,4: Ara·m destrenh Amors / tant amorozamen / qe·ls mals que·m fai no·m sen, / ans m'es l'afans dousors

UcSCircJS 5,18: C'anc nuilla sazo non fo, / S'ieu vis sa gaia faisso, / Que anc trebailla ni dan / Sentis ni mal ni affan

JordIslGaucFaidM 74,3: Longa sazon ai estat vas Amor / humils e francs, et ai faich son coman / en tot qant puosc; et anc, per nuill affan / q'ieu en sofris, ni per nuilla dolor / de lieis amar, no·n parti mon coratge

GuirRiqGouirAlba 20,32: … donc gardatz / d'est aman en qual langor / era·l jorn d'afan aizius

GuirRiqM 23,46: M'a donat novelh cossire / Amors per lieys, qu'es valens, / Tant qu'en perdos en sospire. / Mas d'aisso·m conort al mens, / Que tost m'aucira l'afans

JFoixàL 1,20: Pero si·l mal vos plazen ni·l martir, / ni·l grieu afan de que yeu suy suffrire, / ben aya·l mal e l'afan e·l cossir.

JFoixàL 3,40: mas er, las! muer de doussa deziransa, / quar assatz mor qui viu en lonc afan

JFoixàL 2,24: qu'ieu era guays, quant a midons plazia, / aras non ai mas anguoyss' et afans

JaufreB 4018: E Brunissen trai tal afan / En sa cambra on s'es colgada, / Car Amors l'a fort escalfada, / Qe no pot dormir ni pausar

FlamG 6231: ans vos dic ben non m'es vejaire / qu'ieu puesca tan de plazer faire / ni dir a mon bel cavallier / que·il renda neis so meg loguier / de l'afan ques a per mi trag

FlamG 7844: Mais d'aitan sui eu ben devis, / si beutatz fos com aurs o vis / que cascun an si meillures, / ja, per afan c'om ne dures, / ab domna merce non trobera

FlamG 5954: Amors los espren e·lz aflama, / e dona lur de plasers tanz / c'oblidat an totz lur affans / ques an suffert entro aissi.

BrevAmR5 28612: Don digs En Bernatz de Pradas, / que saup be d'est' amor l'afan: / …

BrevAmR5 29009: Ta fort nos te enliamatz / amors… / … / Don digs en ·i· autre logal / N'Aimerics, que saup los afans: / …